این کتاب در دو بخش تالیف شده است در قسمت نخست به موضوع ایرانشناسی مردمی به کمک زبان و واژه پرداخته است و در بخش دوم از خود نیز دوبیتیهای سروده شده به زبان پهلوی دیلمی را که توسط روستاییان منطقه شمال ایران و با مضامین عاشقانه خلق شده است، مورد توجه قرار میدهد.
عبدالرحمن عمادی در بخش اول این کتاب به بررسی گستره منطقه دیلم در تاریخ ایران پرداخته و پس از آن به سراغ معرفی ریشهشناسی واژه پهلوی در زبان و فرهنگ ایرانی و چگونگی استخراج عبارات پارسی و نمونههایی از کاربرد واژههای زبان دیلمی در متون قدیم رفته است.
عمادی در بخش پایانی قسمت نخست این کتاب نیز به بررسی شعر «آمله» قدیمیترین شعر بر جای مانده در زبان دیلیمی پرداخته است که بنابر گفته عمادی در این کتاب، نام شهر آمل در استان مازندران نیز بر مبنای نام و شعر این شاعر زن ایرانی انتخاب شده است.
دومین بخش از این کتاب با عنوان «دیلمون پالوی» نیز به بررسی دوبیتیهای عاشقانه روستاییان شمال ایران پرداخته است که از آن با عنوان «پهلویهای دیلمی» نیز یاد میشود.
عمادی نگارش و جمعآوری این دو بیتیها را از دوران دبیرستان خود شروع کرد و دستنویس آنها را در سال 1345 و پس از 20 سال تلاش آماده انتشار کرد.
این کتاب در سال 47 برای انتشار از سوی عمادی به پرویز ناتل خانلری تحویل داده شد، اما پس از گذشت حدود یک سال در انتشار آن تعلل به عمل آمد و در نهایت نیز این اشعار نزدیک به 50 سال پس از تحقیق و گردآوری در قالب این اثر توانست منتشر شود.
تالیف عبدالرحمن عمادی
نشر آموت