محقق و مترجم: بانو قهرمانی
ˈامیر ناصر افتتاحˈ یکی از نوازندگان خلاق و توانای معاصر ساز تنبک بشمار می رود که شاگردان بسیاری را در عرصه موسیقی تربیت کرد.
افتتاح سال 1314 در محله مولوی تهران متولد شد، در همان آغاز دوران کودکی علاقه بسیاری برای یادگیری هرچه بهتر موسیقی و ساز تبک از خود نشان داد به طوریکه بعد از مدت کوتاهی توانست توانایی های خود در این عرصه را به سرعت ارتقا ببخشد.
خانواده وی استقبال چندانی به علایق موسیقایی امیر ناصر نشان نمی دادند؛ وی در سنین کودکی به دلیل علاقه ای که به نواختن این ساز داشت دور از چشم خانواده اوقات خود را به نواختن تنبک می گذراند.
علاقه و استعداد این هنرمند در نهایت به پرداخت حرفه ای این ساز در سنین نوجوانی شد،در همین زمان توانست با ورود به کلاسهای ˈهوشنگ مهرورزانˈ که یکی از شاگردان ارشد استاد حسین تهران بود؛ نوازندگی تنبک را به گونه حرفه ای و آکادمیک دنبال کند.
افتتاح مدرک دیپلم خود را در مدرسه رازی گرفت، در این زمان بود که پدرش که رابطه احساسی زیادی با او داشت را از دست داد و همین امر سبب ضربات روحی فراوانی برای وی شد که تا مدت ها بعد نیز در زندگیش محسوس بود.
در این زمان به دلیل توانایی های بالای نوازندگی تنبک، درسال 1334 و در سن بیست سالگی به رادیو ملی ایران دعوت شد ، وی مجموعه های متعددی را با اساتید بنام موسیقی آن زمان در برنامه های گلها اجرا کرد که مورد استقبال علاقه مندان قرار گرفت.
پس از فعالیت در زمینه اجرای موسیقی در کلاسهای استاد حسین تهرانی نیز حضور پیدا کرد و داشته های موسیقایی خود در خصوص تکنیک های اجرایی نوازندگی تنبک را زیر نظر این استاد تکمیل کرد.
در زمان فعالیت در رادیو ملی با اساتید بزرگی همکاری کرد که از این میان می توان به ضبط دونوازی های تار و تنبک با استاد جلیل شهناز اشاره کرد ، چندی بعد نیز با اکبر گلپایگانی آشنا شد و مجموعه های صوتی متعددی را اجرا کرد و پس از آن اجراهای مشترکی را به همراه این هنرمندان در کشورهای اروپایی به روی صحنه برد.
افتتاح در آموزش و تعلیم نیز بسیار فعال ظاهر شد ، وی در انتقال داشته های تکنیکی مکتب نوازندگی حسین تهران به نسل های دیگر بسیار موثر عمل کرد به طوریکه شاگردان مستعدی را در این زمنیه تربیت کرد که ازاین میان می توان به استاد محمد اسماعیلی اشاره کرد.
مهمترین شاخصه نوازندگی افتتاح درک و دریافت مطلوب ملودی ها و همراهی ریتمیک با جملات بود، مقوله ای که این روزها در نوازندگی تنبک آنطور که باید مورد توجه نیست.
برداشت های شخصی از اتودهای نوازندگی نیز یکی دیگر از شاخصه های این استاد به نام موسیقی ایران بود که در نهایت تولد تکنیک های غیرمرسوم را برای این ساز را در پی داشت.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی نیز وی به تدریس و آموزش هنرجویان علاقه مند در کنار پرداختن به امور خیریه ادامه داد.
شایان ذکر است بخشی از تنبک نوازی امروز که پیشرفت محسوسی نیز در سالهای اخیر داشته مدیون تلاش استاد امیر ناصر افتتاح است چرا که وی با انرژی و تلاش بالای خود داشته های نسل های گذشته را به نسل بعدی منتقل کرد.
فراگیری وی به حدی بود که خود در مقام استادی قرار گرفت و شاگردان بزرگی چون محمد اسماعیلی ، آبتین اجلالی، امیر بابک رکنی، اصغری، بهزاد رضوی، محمود فرهمند بافی و بهمن رجبی را تربیت کرد که امروز هر کدام جایگاهی در نواختن این ساز دارند.
امیر ناصر فتتاح در سال 1334 به رادیو رفت و همکاری خود را با ارکسترهای دیگر آغاز کرد ولی اوج شکوفایی کار او، زمانی بود که به برنامههای گلها راه یافت و به همراه جهانگیر ملک به عنوان پای ثابت بسیاری از برنامهها معرفی شد.
اين نوازنده ضرب (تنبک) با اکثر نوازندگان شناخته شده موسیقی همنوازی تنبک انجام داد و نامش در بسیاری از کنسرتها و نیز اجراهای رادیویی و تلویزیونی ثبت ضبط شده و مخاطبان آن را بارها شنیدهاند و میشنوند.
درگذشت
امیر ناصر افتتاح در 11 بهمن ماه سال 1366 در 52 سالگی به دلیل فشار عصبی و در نهایت سکته قلبی درگذشت.
پیکر وی در محل امام زاده طاهر (ع) شهر کرج به خاک سپرده شد.