” خانه تاریخی کشیش اصفهان “، يكي از معدود خانه های باقی مانده ی جلفا، به سبك معماری صفويه است كه در كوچه سنگتراش ها، در محله تبريزی ها واقع شده است. اين خانه تاريخی متعلق به ” گارگين هانانيان”، كشيش محترم جلفا بود، كه در سپتامبر ۱۹۴۰م، درگذشت و در كنار ناقوس كليسای وانك به خاك سپرده شد.
كشيش گارگين هانانيان با نام اصلی كاراپت گيراگوسيان در ۶ مي ۱۸۸۱م. در جلفا متولد شد، تحصيلات اوليه خود را در مدارس ارامنه جلفا گذراند و سپس براي ادامه تحصيل رهسپار هندوستان شد. وی از سال ۱۸۹۷م. به عنوان معلم در مدارس ارامنه جلفا مشغول به كار شد و در سال ۱۹۱۰م. به درجه روحانيت نائل آمد و نام مذهبی خود را گارگين هانانيان انتخاب نمود. او در كنار فعاليت هاي مذهبی به حرفه نويسندگی و مترجمی روی آورد و مقاله هاي متعددی در نشريات مختلف به زبان های ارمنی، فارسی، انگليسی و فرانسوی نوشت. از جمله كتاب های مهم تحرير و ترجمه شده وي، كتاب “كليساي ارامنه” به زبان انگليسي و ترجمه انگليسي به ارمني كتاب “ارمنستان شهيد” و ترجمه كتاب “ملت ارمني” از فرانسه به انگليسي است. مهم ترين خدمت وي به فرهنگ و ادب اين سرزمين، تحرير فرهنگ لغت فارسي به ارمني با مقدمه “هراچيا آجاريان” اديب، محقق و زبان شناس معروف ارمني مي باشد كه اولين بار در سال ۱۹۳۳م. در تهران به چاپ رسيد.
خانه ي كشيش، توسط آقاي همايون افهام كه از خانواده ي اصيل اصفهاني برخاسته و از دوستداران فرهنگ و هنر ايران بشمار مي رود، در سال ۱۳۸۴ه.ش. به منظور حفظ فرهنگ و تمدن اين سرزمين و احياي هنر و معماري صفويه از بازماندگان كشيش گارگين هانانيان خريداري شد و با كمك كارشناسان مرمت آثار هنري، بازسازي گرديد.
بنای اصلی خانه تاریخی کشیش اصفهان شامل، هشتي، اتاق ها، شاه نشين، گوشواره و يك ايوان بزرگ مي باشد كه با گچ بري و آينه كاري نماي داخلي آن تزئين شده است. سقف ايوان بر چهار ستون چوبي بلند قرار گرفته و به صورت قاب بندي چوبي و تخته كوبي به صورت شطرنجي تزئين شده است.
علاوه بر بناي اصلي كه در ضلع شمالي ساختمان واقع شده، در سه ضلع ديگر، مجموعه اي نوساز با سبكي متناسب با معماري قبلي ساختمان و در ارتفاعي تقريبا برابر با آن در سه طبقه به بناي قديمي اظافه شده است. اين مجموعه شامل: سوئيت هاي متعدد، سالن اجتماعات، آشپزخانه و آبدارخانه، حياط، حوض و باغچه هاي زيبا و كتابخانه اي با مجموعه ي ارزشمندي از كتابهاي قديمي، نسخ خطي و صفحات گرامافون موسيقي ايراني مي باشد كه به همراه بناي قديمي ساختمان، با تركيب دو عنصر سنت و مدرنيته مجموعه اي زيبا، ساده و بي زرق وبرق را بوجود آورده تا ضمن تلطيف روح، آسايش و راحتي را براي بازديدكنندگانش به ارمغان آورد.
مجتمع فرهنگی، توريستی، اقامتی خانه كشيش، با سادگي دلپذير و زيبايی چشم نواز، پذيرای بازديدكنندگان و علاقه مندان معماری ايرانی و خانه های قديمی جلفای اصفهان مي باشد.
عکس و گردآوري: پريسا گندماني