تحقیق و ترجمه: بانو قهرمانی
نوایی نوایی نوایی نوایی همه با وفایند تو گل بی وفایی
الهی برافتد نشان جدایی جوانی بگذرد تو قدرش ندانی
غمت در نهانخانهٔ دل نشیند به نازی که لیلی به محمل نشیند
به دنبال محمل چنان زار گریم که از گریهام ناقه در گل نشیند
خلد گر به پا خاری، آسان برآرم چه سازم به خاری كه در دل نشيند؟
پی ناقهاش رفتم آهسته، ترسم غباری به دامان محمل نشيند
مرنجان دلم را که این مرغ وحشی ز بامی که برخاست مشکل نشیند
عجب نيست خندد اگر گل به سروی كه در اين چمن پای در گل نشيند
بنازم به بزم محبّت که آنجا گدایی به شاهی مقابل نشیند
طبيب، از طلب در دو گيتی مياسای كسی چون ميان دو منزل، نشيند؟
غلامعلی عطایی متولد ۱۳۲۶ در منطقه محمودآباد تربت جام و بازنشسته آموزش و پرورش بود. او از جوانی به خوانندگی و نوازندگی علاقه داشت.
تارزنی غلامعلی عطایی در چند مراسم شاهنامه خوانی از اجراهای به یادماندنی اش بود.
در اوان جوانی و در سال ۱۳۴۴ به سبب شهرت در نوازندگی و خوانندگی به تهران دعوت میگردد تا در تالار رودکی، مجامع هنری و سفارتخانههای اروپایی و رادیو و تلویزیون، همراه با گروه هنرهای آیینی، سنتی و حرکات موزون به سرپرستی هنرمند برجسته هنرهای آیینی «آقای محمدفاروق کیانیپور» و دیگر هنرآفرینان میراث کهنسال به اجرای برنامه بپردازد که بسیار مورد اقبال واقع میگردد. شهرت وی در این زمان تا بدانجا میرسید که ضمن سفر به سراسر ایران، برای اجرای برنامه در کشورهای گوناگون از وی دعوت به عمل میآید.
غلامعلی عطایی در گفتگویی درباره دوتار گفته بود:
“دوتار ساز دل است. هیچکس از عبارت دوتارنوازی استفاده نمیکند و همه میگویند؛ دوتارزنی. دوتار را میزنند، ولی بقیه سازها را مینوازند. دوتار یک جور فریاد است اما این زدن به معنای خشونت نیست. بیشتر جوشش و عصیان روح است. روال دوتارزدن اینگونه است که از یک دعوا شروع میشود و به آشتی ختم میشود.”
شرکت در مراسم شاهنامه خوانی با دوتار چون جنگ هفت لشکر، داستان سیاوش، داستان بیژن و منیژه، جنگ کُک کوه زاد (قلعهای در تربت جام به نام قلعه گگ) از دیگر فعالیتهای وی است.
عطایی برای خواندن «نوایی نوایی» و دیگر عاشقانههای خراسانی شهرت و محبوبیتی فراوان داشت. نوایی ترانهای محلی خراسانی از غلامعلی پورعطایی است که از جمله مهمترین و سرشناسترین کارهای او بشمار میرود. شعر این ترانه توسط طبیب اصفهانی سروده شده است. این ترانه تاکنون بارها توسط خوانندگان مختلف بازخوانی شده است.
از جمله بازخوانی های بسیار ماندگار این عاشقانه، بازخوانی استاد بیژن بیژنی خواننده و خوشنویس بنام است.