«زهرا عبدی»
///////////
آدولف آیشمن را همه میشناسند. کورههای آدمسوزی به دستور او راه افتاد.
بیایید دربارهی ماهیت وجودی آدمهایی مانند او فکر کنیم.
او چگونه به وجود آمد؟ خودبه خود یا از دل جامعه؟
با اعدامِ او احتمالِ بودن دوبارهی چنین آدمهایی تمام شد؟
روندِ هیولا شدن( آیشمنیسم!) چیست؟
آیا احتمال دارد من و شما یک آیشمن باشیم؟ یا در آینده یک آیشمن شویم؟
فیلسوف شهیر هانا آرنت در کتاب«ابتذال شر» میگوید آنان که بیرون از خود به جنگ حفرههای سیاه رفتهاند، در حفرهی سیاه بزرگتری افتادند.
او اصطلاحِ «دو تن در یک تن» یا همان رودرویی انسان با خودش را مطرح میکند.
میگوید باید به یک جنگ درونی در خودت آگاه باشی.
یعنی تعقل و تفکر مداوم تا وقتی زندهای.
شر از فقدان این درگیری در وجود خودت به وجود میآید.
عاشق این نظرش هستم که میگوید بزرگترین شرها از کسانی سر نمیزند که مثلا وقتِ کشتن کسی به کشتن آگاهاند بلکه از کسانی سر میزند که اساسا فکر نمیکنند.
اینها تاریکترین موجودات روی زمیناند. آنها فلج وجدان گرفتهاند و برای ادامه شر، فلج وجدان نیاز است که حاصل جهل است.
.
آرنت در مقاله حقیقت و سیاست گفته: «جنایتکار خونسرد یا دروغگوی محاسبهگر خطر کمتری از کسانی دارد که از سر بیفکری یا جهل دست به جنایت میزنند زیرا آن اولی دستکم هنوز میفهمد که تفاوتی میان راست و دروغ، میان خیر و شر است در حالی که دستهی دوم حتا همین را هم نمیفهمد.»
بله دستهی اول ممکن است روزی به روشنایی برگردند اما دومیها اصلا نمیدانند کجا به کجا و کی به کی است.
آرنت هشداردهنده میگوید: انسان عزیز، آگاهی، راه مبارزه با شر است.
برای آن که یک جامعهی انسانی نابود شود و کاملا در خدمت شر باشد باید بر تعداد کسانی افزود که از روی جهل، جنایت میکنند.
بهترین راه هم انداختنِ طبقات جامعه به جان هم است. تقابل مردم با مردم.
کسانی که عضو نازی باشند از بقیه برابرتر خواهند بود.
مثلا وقتی دانشجو (..) «شر» را گوشزد کرد، با ایجاد تقابل بین مردم بگویی او فریبخوردهی بیگانه است درد شما را نمیفهمد.
(…)
برگردیم به آیشمن آدمسوز.
آیا آیشمن تنهایی خودش کورهها را راه انداخت؟ نه ، او و دستگاه کشتارش، جاهلان را به خدمت گرفت.
.
طبقات را به جان هم بینداز و عاقلان قوم را خفه کن و از ناآگاهی کمک بگیر برای سرکوب.
دوست من، شر بیرون از من و تو نیست. کافیست ابتذالش را در خودمان ببینیم وقتی راضی میشویم بخشی از دستگاه جهل و ناآگاهی باشیم.
عاقلان قوم کجایید؟ نگاه کنید منطقه چقدر ناامن است. مردم خود را دریابید پیش از آنکه دیر شود.
اشتراک: بانو قهرمانی