کسانی كه واكسن هاى فايزر و مادرنا رو دريافت كرده يا منتظر نوبت هستند ، و صدها ميليون انسانی كه در دنيا با اين واكسن هاى جديد mRNA based فرصت برگشتن به زندگى نسبى نرمال پيدا ميكنند شايد خوب باشد كه بدانند اين شانس دوباره را در اصل مديون يك زن مهاجر بنام Katalin Kariko هستند .
دختر يك قصاب مجارستانى كه در دوران ٢٠ سالگى بعد از اتمام دكترایش در مجارستان همراه با همسر و دختر ٢ ساله خود سوزان كه ١٢٦٠$ ( تمام دارايى شون ) رو در خرس عروسكى اش قايم كرده بودن به آمريكا مهاجرت كردند براى دوره ى پست داك كتى . سوزان كوچولو بعدها دو بار برنده ى مدال طلاى المپيك قايقرانى شد. مادرش اما سختى هاى زيادى كشيد . در محيط تبعيض آمیز آكادميك دانشگاهها هيچ وقت پوزيشن دائمى بهش داده نشد . از اين آزمايشگاه به اون آزمايشگاه آواره بود و هميشه منتظر كه محقق و مسئول يك آزمايشگاهى بهش كار بده
ايده ى بي نظير mRNA اش هر بار براى دريافت grant به در بسته ميخورد . در تمام عمر ٦٦ سالش هيچ وقت بيشتر از ٦٠ هزار دلار در سال حقوق دريافت نكرد و محاسبه همسرش نشان ميداد خيلى از سال ها درآمدش از كار و تحقيق روزى ١$ بيشتر نبوده .
زمانيكه دو باره بيكار ميشد، يك ملاقات اتفاقی در يك روز كنار ماشين فتوكپى همه چيز رو عوض كرد . سر صحبت رو باز كردن با دكتر Drew Weismann ، متخصص آلرژى و اپيدميولوژى ، و گفتن اين جمله كه ” من يك دانشمند RNA هستم و ميتونم هر چيزى رو با mRNA بسازم ” شروع مسيرى بود كه امروز نتيجه اش رو بصورت واكسن كرونا در بازوهاى شما تزريق ميكنند . مسير آزمايشات و آزمون و خطا تا به نتيجه برسد سخت و طاقت فرسا بود ولى كتى مصمم بود و مطمئن كه ايده اش كار ميكند . وقتى كارشون در آزمايشگاه نتيجه داد دوباره براى دريافت grant مقاله نوشتند ولی تمامش رد شد. مجلات معتبر پزشكى هم مقالاتشون رو رد كردند . خيلى ها ميگفتن ايده ى استفاده از ساختار mRNA براى توليد داروهاى درمانى امكان پذير نيست . با شركت هاى غول داروسازى در تمام دنيا قرار ملاقات گذاشتند و يكى پس از ديگرى ردشون ميكردند . ولى بالاخره دو شركت كوچك و نوپاى بيوتكنولوژى – مادرنا در آمريكا و بايان تك در آلمان نظرشان به شدت به تحقيقات كتى و دكتر وِيسمن جلب شد و با ایشان ن قرارداد بستند. كمپانى فايزر تصميم گرفت با BioNTech همكارى كند و هزينه ى آزمايشگاه كتى و دكتر وِيسمن را پرداخت كردند . آزمايشات بالينى براى توليد واكسن هاى mRNA براى ويروس زيكا شروع شده بود كه پاندمى كرونا در دنيا سروكله اش پيدا شد . بعد از اينكه دانشمندان چينى نقشه ژنتيك ويروس كرونا را در ژانويه ٢٠٢٠ منتشر كردند ، شركت BioNTech با استفاده از تكنولوژى كه نتيجه سالها كار و تلاش طاقت فرساى كتى كاريكو بود موفق به ساختن واكسن كرونا ظرف فقط چند ساعت شدند، و شركت مادرنا هم ظرف دو روز با استفاده از همين تكنولوژى واكسن رو ساخت .هشت نوامبر ٢٠٢٠ وقتى اولين ديتا از تاثير واكسن منتشر شد ، كتى از خوشحالى فرياد زد “oh it works” و او آنروز خودش رو مهمان يك بسته ى كامل شكلات هاى گوبِرز كرد . دكتر وِيسمن هم با خانواده اش جشن گرفت و از رستوران ايتاليايى مورد علاقه شان غذا و شراب گرفتند .
در روز ١٨ دسامبر كتى و دكتر وِيسمن در دانشگاه پنسيلوانيا ، همان محيط آكادميكى كه هيچ وقت به كتى پوزيشن دائمى ندادند و از اين آزمايشگاه به بعدى آواره اش كردند ، واكسن كرونا را دريافت نمودند.
در حاليكه به پزشكان و پرستاران اطلاع داده شده بود كه این دو دانشمندانی هستند كه اين واكسن نتيجه ى سال ها تحقيقاتشون بوده‌است ، آنجا جمع شدند و صداى دست زدن ممتد در اتاق پيچيد و كتى و دكتر وِيسمن را خبرنگاران و عكاسان محاصره كردند . و كتى فقط اشك ريخت .
تلاشهای خستگی ناپذیر این بانوی پژوهشگر نه تنها جان ميلياردها انسان از بلای ویروس کرونا را نجات می دهد بلکه با توليد اين گونه واكسن ها راه مقابله با سرطان و بسيارى بيمارى هاى ديگر را نیز گشوده است .
منبع : نیویورک تایمز ۱۷ آوریل ۲۰۲۱
اشتراک: پریسا گندمانی
