نتایج تحقیقات اخیر نشان می‌دهد که غرق شدن در مطالعه یک کتاب، به ویژه داستان، به خلاقیت و رشد احساس همدلی و گسترش ارتباط در فرد کمک می‌کند، مهارت‌های اجتماعی او را ارتقاء می‌بخشد و راه گریزی از فشارها و اضطراب‌های روزانه برایش فراهم می‌آورد.
اگر شما جزء افرادی هستید که هر هفته یک کتاب جدید را تمام می‌کنید و یا هنوز دارید با کتابی که از یک ماه پیش در دست گرفته‌اید کلنجار می‌روید، بر طبق نتایج تحقیقات اخیر روانشناسان، در هر دو صورت وقت‌تان را به بهترین نحو می‌گذرانید.
عوامل مختلف و متعددی در کتاب‌ها وجود دارد که موجب می‌شود ذهن خواننده در هنگام مطالعه به آن مشغول شود و به اصطلاح در آن غرق شود. با این‌همه از دیدگاه روانشناسان فوایدی وجود دارد که در این حالت می‌تواند نصیب شما شود.
ملانی گرین، استاد روانشناسی دانشگاه ایالتی نیویورک در بوفالو در این باره به ان‌بی‌سی‌نیوز گفت: «یکی از فواید غرق شدن در کتابی که می‌خوانید این است که شادمانی و لذت در شما پدید می‌آید و مفری برای گریختن از استرس و یا احساس کسالت در شما ایجاد می‌شود. علاوه بر آن، مطالعه توانایی فرد را برای درک بهتر و تعامل با دیگران گسترش می‌دهد، ذهن را هوشیار نگه می‌دارد و دیدگاه او را جهان‌شمول‌تر می‌کند. خواندن داستان‌ها هم چنین به ما این فرصت را می‌دهد تا احساس کنیم با دیگران و بخشی بزرگ‌تر از وجود خودمان در ارتباط هستیم. ارتباطی که اساس نیازهای بشری است»
محققان در دانشگاه بوفالو از خلال یک آزمایش نشان دادند که مطالعه در واقع نیاز به ارتباط در انسان را برآورده می‌کند. از یک گروه دانش‌آموزان خواسته شد که یک کتاب داستانی برای مدت نیم ساعت بخوانند. مشاهدات نشان داد که در طول مطالعه، دانش‌آموزان خود را بخشی از جهان داستان تصور کرده بودند و احساسی سرشار از رضایت و خوشحالی مشابه احساسی داشته‌اند که از خلال تعاملات اجتماعی جهان واقعی به دست می‌آورند.
کیث اوتلی، استاد افتخاری رشته روانشناسی کاربردی دانشگاه تورنتو در این باره گفت: «غرق شدن در مطالعه به ما کمک می‌کند تا با روشی جدید و متفاوت فکر و احساس کنیم. برخی عادات و افکار خود را رها کنیم و صاحب ایده‌ها و افکاری شویم که ممکن بود در شرایطی غیر از آن مالکش نباشیم.»
اوتلی و همکارانش، با آزمایش بر افرادی که دو نسخه متفاوت از یک داستان، یکی نسخه داستانی و دیگر روایت غیرداستانی آن را خوانده بودند به این نتیجه رسیدند که شرکت‌کنندگانی که نسخه داستانی را خوانده بودند در رفتارهای شخصی آنها تغییرات بیشتری نسبت به آنها که نسخه غیرداستانی را خوانده بودند به وجود آمد و احساساتشان نیز در سطوح بالاتری گزارش شد. اوتالی و همکارانش این تغییرات را عاملی برای رشد و استقلال فردی ارزیابی کرد.
اوتالی افزود با مطالعه می‌توانیم به درون ذهن شخصیت‌ها نفوذ کنیم. به درک بهتری از دیگران برسیم و در دنیای واقعی نیز بهتر با دیگران وارد تعامل و ارتباط شویم.
تحقیقات او و همکارانش هم‌چنین نشان داد که افرادی که بیشتر داستان می‌خوانند در آزمون‌های مربوط به توانایی‌های اجتماعی نمره بیشتری را کسب می‌کنند.و احساس همدلی در آنها به مراتب قوی‌تر است.
اونی باویشی، دانشجوی دکترای رشته روانشناسی دانشگاه نورث وسترن نیز معتقد است که با درگیر شدن فکر در مطالعه، ذهن به فعالیت واداشته می‌شود و فرد از بیماری‌های مربوط به زوال شناختی و عقلی مصون می‌ماند.
نتایج مطالعات این گروه تحقیقاتی نیز نشان داد افرادی که در طول زندگی‌شان به فعالیت‌های ذهنی مختلفی از قبیل مطالعه پرداخته بودند در مقایسه با آنها که مطالعه نمی‌کردند کم‌تر دچار زوال عقل شده و از طول عمر بیشتری نیز بهره‌مند شده بودند.
این روانشناسان همگی بر این عقیده هستند که اگر به دنبال راهی برای فرار از فشارهای روزانه هستید، مطالعه می‌تواند ذهن شما را از آن چه باعث نگرانی‌تان می‌شود منحرف سازد و افرادی که جذب دنیای یک داستان می‌شوند بیشتر می‌توانند در مقایسه با دیگران نگرانی‌های شخصی و فردی خود را نادیده بگیرند. گرچه نادیده گرفتن یک واقعیت در کار درستی نمی‌تواند باشد؛ اما صرف وقت زیاد برای فکر کردن به آن نیز خوب نیست. بنابراین اگر احساس نگرانی و اضطراب داشتید آن اضطراب را بهانه‌ای برای رفتن به سراغ یک کتاب خوب بدانید.
گردآوری: بانو قهرمانی
