✍️یادداشتی به بهانه کشته شدن “بابک خرمدین”، کارگردان سینما، بدست پدر
عقده اُدیپ ( Oedipus complex) در نظریه روان‌کاوی به تمایل حسی، عاطفی پسربچه، برای ارتباط با مادرش گفته می‌شود که حسی از رقابت با پدر را پدید می‌آورد.
انتخاب این اصطلاح توسط “فروید” بر مبنای سرگذشت شخصیت اسطوره‌ای “ادیپ” بود که پدرش را به قتل رساند و با مادرش ازدواج کرد. معادل زنانه عقده ادیپ، عقده “الکترا” است.
داستان پدر کشی، چه از ادیپ شروع شده باشد وچه قبل از آن، به نظر ریشه ای عمیق در ناخودآگاه جمعی جوامع غربی دارد.
میلی که در “ادیپ” به شکل ناخودآگاه عمل کرد و در “برادران کارمازوف”*، به پدرکشی آگاهانه انجامید، به شکل نمادین به پیروزی مدرنیته بر سنت در ابعاد گوناگون جامعه، از مذهب گرفته تا روابط اجتماعی و….منجر شد.
اما گویی، این حس رقابت پسر و پدر در ناخودآگاه جمعی شرق و به ویژه شرق خاورمیانه ای، به پسرکشی تعبیر شده و جلوه ی نمادین آن، مقاومت سرسختانه سنت در مقابل مدرنیته است.
نمونه هایی از این پسرکشی را در ابعاد مذهبی، تاریخی و اسطوره ای می توان دید .
از پسرانی مطیع که اسماعیل وار و سیاوش گونه به مسلخ پدر میروند تا پسرانی سهراب سرشت که به دلایلی چون دوری از پدر (رستم) به عنوان دردسترس ترین الگو، در سنین اخذ فضیلت هویت، با شخصیت و ارزش هایی متفاوت با والد خود رشد میکنند و در جنگ با پدر کشته می شوند و پسرانی چون “صفی میرزا” که به بهانه اندک بدگمانی”شاه عباس صفوی”، قربانی جاه طلبی پدر میشوند.
شخصا” و در جلسات مشاوره ای مطب، تعداد دفعاتی که پسرانِ کُشته شده!! بدست پدر را دیده ام، بسیار بیشتر از قتل هایی است که به عنوان یک پزشک قانونی با سابقه در صحنه های جرم واقعی دیده ام.
به دفعات در مواجهه با رفتارهای ناکارآمد و خود تخریب گرایانه بسیاری از پسرانِ روان رنجور یا معتاد مراجعِ مطب، به واقع با مقتولانی روبرو می شوم که به ظاهر زنده اند، ولی رویاهایشان، استعدادشان و عزت نفسشان توسط پدر، کُشته شده است.
رفتارهایی که هرچند به خود فرد آسیب می رسانند، ولی به عنوان انتقام از پدری که نابودگر رویای فرد بوده است و به شکل یک دفاع ناکارآمد انتخاب شده اند.
شوربختانه تاثیر این رفتار برناخودآگاه قربانیان چنان عمیق است که بسیاری از ایشان، ناآگاهانه عامل انتقال این رفتار به نسل های بعدی و ادامه چرخه سرنوشتی تکراری می گردند.
چنانکه حتی کشته شدن سهراب بدست رستم را نیز میتوان برآمده از رفتار “سام” در دور افکندن فرزندش”زال” به جرم زشتی و به بهانه اهریمنی دانستنش ولی به واقع برای فرار از سرزنش مردم دانست.
متاسفانه یکی از مشکل ترین کارها، کشاندن اینگونه پدرها به اتاق درمان و متقاعد کردن آنها به درمان است.
* رمانی از فئودور داستایوفسکی
?رشت.دکترحمیداخوین.۱۴۰۰/۲/۳۰.ایام کرونایی?
#پدرکشی
#پسرکشی
#بابک_خرمدین
#عقده_اودیپ
#رستم
Tel: @HypnoseChannel
Insta: Instagram.com/Hamid_akhavein
